Column Anders kijken, meer zien (62): Fantaseren over groei met een goed gevoel

OUDER-AMSTEL ‘Als puber was ik diep onder de indruk van de Club van Rome, grenzen aan de groei. Wat hebben we sindsdien gedaan? Ons er onderuit wurmen, niet te kijken naar de alternatieven maar fantaseren over groei met een goed gevoel. Met als uitkomst mythes rondom circulaire economie, groene groei en groen kapitalisme. Allemaal een voortzetting van de status quo, maar dan op een manier die je goed kunt verkopen aan je kiezers’. Onhoudbaar, aldus filosoof Lisa Doeland in de NRC van 9 september.

PLANETAIR REALISME

Overduidelijk gaat het om het hier eerder gesignaleerde gebrek aan realisme bij de benadering van het klimaatprobleem. Helaas wordt deze problematiek nog steeds gruwelijk onderschat. Zolang je denkt dat het allemaal wel meevalt kom je weg met wat eenvoudige aanpassingen van je leefstijl. Helaas toont het tempo waarin de aarde opwarmt je ongelijk aan. En het wetenschappelijk bewijs hiervoor is overweldigend.

REALITEITSZIN

Wie de verkiezingsprogramma’s leest, raakt al snel gebiologeerd door het gebrek aan realiteitszin. Men droomt, en droomt vol overgave. Volgens de Groen Links-PvdA combinatie moeten alle kinderen alle dagen van de werkweek gratis naar de kinderopvang en BSO kunnen. In het echte leven mag een ouder slechts hopen op een plekje in de crèche. Weer anderen storten zich op de migratieproblematiek en op het gebrek aan betaalbare woningen. En denken zo hun kiezers blij te maken met onhaalbare beloftes. Een beetje meer realiteitszin zou fijn zijn om teleurstelling te voorkomen. En om het vertrouwen in de politiek te behouden.

EXTINCTION REBELLION

Hoe meer we ons bewust worden van de snel escalerende gevaren van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering, des te minder lijken we in staat naar de ernst van de situatie te kijken. Onze politici vergaderen zich een ongeluk om CO2-reductiedoelen vast te stellen, die vervolgens routinematig worden gemist. Aan de andere kant zien we de activisten van Extinction Rebellion die bereid zijn om met hun versie van het gelijk de economie te ontwrichten. Voordat moeder aarde haar recht op revanche gebruikt, lijkt men te denken. Het zijn niet bepaald krachten die elkaar versterken. Dus zit men elkaar vooral in de weg en komt er van het maken van fundamenteel andere keuzes in de praktijk helaas maar bar weinig terecht.

VERBINDING

De politieke wereld bestaat uit papier, commissies en belangen, de rest van de wereld bestaat uit mensen, gemeenschappen en emoties. Deze werelden verstaan elkaar in het geheel niet. Het is hoog tijd dat de politieke wereld deze kloof dicht. Bijvoorbeeld door een oprecht gesprek over de angstige tijd waarin we leven. En dat te doen buiten het gemeentehuis, zodat er weer verbinding kan ontstaan.

Rob Fijlstra