Puppy doen met kerst?

OUDER-AMSTEL Een puppy cadeau doen met kerstmis, in een grote doos met een strik eromheen. Wie herkent dat beeld niet uit Amerikaanse films? In Nederland is dat gelukkig geen traditie. Gelukkig, omdat bij het nemen van een huisdier behoorlijk wat komt kijken.

Is er periode in het jaar dat in Nederland meer huisdieren worden genomen? “Niet voor zover ik weet,” aldus Dik Nagtegaal, woordvoerder van de Dierenbescherming. “Al zien we wel dat mensen rond de zomervakantie het nemen van een huisdier even uitstellen. Ze zijn zich er van bewust dat een huisdier veel tijd kost, zeker in de beginperiode. Dan is het niet handig wanneer je een aantal weken op vakantie gaat.”

LOCKDOWN Een bepaalde periode in het jaar is er wellicht niet aan te wijzen, maar wel is een duidelijke trend over de afgelopen anderhalf jaar zichtbaar: veel meer mensen namen tijdens de coronacrisis een huisdier. Met het verplicht thuiswerken en tijdens de lockdowns zagen veel mensen de kans schoon om bijvoorbeeld een hond of kat in huis te halen. “Het aanbod in onze asielen was daardoor tijdelijk minder. Niet alleen omdat er meer vraag naar huisdieren was, maar ook omdat er minder dieren bij ons werden aangeboden. Dat zien we als een positieve ontwikkeling. De angst bestond dat zodra de lockdowns en het thuiswerkadvies zou worden opgeheven, mensen hun dieren niet langer zouden kunnen verzorgen. En dat men dan zich toch genoodzaakt zou voelen om afstand te doen van hun dier. Dat zien we echter niet terug. Het aanbod is weer wat genormaliseerd, maar er is geen enorme stijging van het aantal asieldieren te merken. Inmiddels duurt de coronacrisis geen maanden meer, maar jaren. In eerste instantie dachten we dat we na een aantal maanden weer ‘gewoon’ konden gaan leven. De huisdieren die tijdens de coronacrisis in huis zijn gehaald, maken inmiddels een vast onderdeel uit van het gezin. Dat maakt de kans kleiner dat mensen er afstand van doen. Bovendien is het thuiswerkadvies weer van kracht. De komende tijd werken veel baasjes gewoon thuis.”

ALLEEN ZIJN Met al die thuiswerkende baasjes zijn de dieren wel gewend geraakt aan aandacht. “Er was altijd iemand thuis. Sommige dieren hebben daardoor niet geleerd om alleen te zijn. Het is goed om daarmee te oefenen, zodat ze straks, als ze wel wat langer alleen thuis moeten zijn, niet in paniek raken. Een dier snapt er in eerste instantie niets van wanneer zijn baasje opeens langere tijd niet thuis is. Uit frustratie kan een hond bijvoorbeeld gaan blaffen of aan je bankstel beginnen. Beide zijn ongewenst. Hopelijk snappen mensen dat hun dier aan het alleen zijn moeten wennen. En het uit onwennigheid ongewenst gedrag kan gaan vertonen. We hopen dat mensen daar begrip voor hebben, en niet daardoor alsnog hun huisdier gaan afstaan.”

BROODFOKKERS Met de grotere vraag naar huisdieren hebben sommige mensen wellicht bewust of onbewust een dier in huis gehaald dat niet onder de beste omstandigheden is opgegroeid. Men heeft zich wellicht gewend tot broodfokkers, die de dieren in erbarmelijke omstandigheden houden. “Daarom hebben we een checklist gemaakt op onze website, met tips voor mensen met waar ze op moeten letten bij de aanschaf van bijvoorbeeld een pup. Maar dan nog is het systeem niet waterdicht. Malafide handelaren zijn slim, de handelen in dieren is voor hen een inkomstenbron. Dierenwelzijn hebben ze niet hoog in het vaandel. Ze verzinnen van alles om potentiële kopers op het verkeerde been te zetten. Zo hebben we verhalen gehoord over mensen die een pup gingen bekijken in een huiselijke setting, met de moederhond erbij. Dit is in orde, denkt men dan. Terwijl even verderop de honden onder erbarmelijke omstandigheden opgroeien. Dat kun je moeilijk tegengaan. Toch is het verstandig om de checklist te bekijken, voor je naar een pup gaat kijken. Soms komen mensen op plekken waarvan ze realiseren dat het niet in de haak is. Maar als je eenmaal de pup hebt gezien, en vastgehouden, is het lastig om weg te lopen. ‘Ik kan deze pup redden,’ denkt men in zo’n geval. Maar daarmee houd je het systeem in stand.”

ZWERFDIEREN Hetzelfde geldt voor het redden van zwerfdieren uit het buitenland. “Een aantal organisaties verricht goed werk, maar er zijn ook verhalen over stichtingen die uit winstoogmerk dieren uit het buitenland halen. Ook hier is het zaak om goed te kijken met wat voor stichting je in zee gaat. Overigens verdient het de voorkeur om de situatie in het land van herkomst te verbeteren. Ook hier geldt dat wanneer je een dier bijvoorbeeld na een vakantie meeneemt naar Nederland, je slechts één dier helpt. Waarvan het onzeker is of het ziektes bij zich draagt en of het in Nederland kan aarden. Wil je iets aan de situatie doen, dan kun je beter kijken welke organisatie zich met dierenwelzijn bezig houdt in het betreffende land. Door die organisatie te steunen, kan de situatie voor de dieren verbeteren. Zij kunnen de politiek beïnvloeden of dieren vangen en steriliseren, zodat er niet nog meer zwerfdieren bij komen.”

PUPPYCURSUS Een ander gevolg van de coronacrisis was dat veel puppycursussen een tijdlang niet door konden gaan. “Onder de Dierenbescherming valt een aantal hondenscholen. Deze hebben wachtlijsten, ze kunnen de vraag niet aan. Toch is het belangrijk om je hond een goede opvoeding te geven. Lukt het niet bij een hondenschool, dan kun je er ook zelf mee aan de slag. Op onze website kun je bijvoorbeeld filmpjes vinden onder de titel ‘Lara Leert’. Daarin laat een van onze hondentrainers zien hoe je je pup kunt trainen.”

DIPLOMA Tijdens een wandeling valt soms op hoe slecht hondenbezitters hun viervoeter onder controle hebben, of hoeveel moeite ze hebben met het inschatten van het gedrag van hun viervoeter of dat van een andere hond. Zouden toekomstige hondenbezitters geen diploma moeten halen om problemen te voorkomen? “In het verleden is dat wel eens geopperd, maar de politiek wilde er niet aan. Een puppytraining of hondencursus is meestal vooral een kwestie van de baasjes leren hoe ze met hun hond moeten omgaan. Daar krijgen ze de basis van het trainen van honden mee. Ook het interpreteren van de lichaamstaal van de hond hoort daarbij. Zodat je goed kunt inschatten hoe je hond op situaties reageert. Zoals op andere honden, maar ook op andere mensen, het verkeer en andere prikkels die je onderweg tegenkomt.”

DIER EN MENS WIJZER In het algemeen geldt: bezint eer ge begint wanneer het op huisdieren aankomt. “Een dier in huis halen heeft nogal wat consequenties. Naast alle voordelen, moet je ook rekening houden met de tijd en aandacht die het dier vraagt, evenals de kosten die ermee gemoeid zijn. Op onze website hebben we de Dier & Mens Wijzer (https://diermenswijzer.dierenbescherming.nl), die mensen kunnen invullen om te bepalen of dit het juiste tijd is om een huisdier te nemen. Heb je er voldoende tijd en ruimte voor, of kun je beter even wachten? Ook kun je kijken welk huisdier bij je past. Deze vragenlijst gaan we verder uitbreiden, zodat je ook meer rasspecifiek kunt kijken. Zodat je, in het geval van bijvoorbeeld een hond of kat, een dier kiest met kenmerken die passen bij je leefstijl. Ben je zelf niet heel actief, dan is een hond die veel beweging en training nodig heeft misschien niet zo’n verstandige beslissing.”

KORTE SNUIT Kies je een rashond uit, let dan op de raskenmerken. Niet alleen qua karakter en de hoeveelheid beweging en uitdaging die het beest nodig heeft, maar ook op verwachte gezondheidsproblemen. Sinds juni 2014 is het verboden dieren te fokken die last hebben van hun uiterlijk. Daaronder vallen bijvoorbeeld honden met een korte snuit, die het ademhalen bemoeilijkt. Sinds maart 2019 zijn daar duidelijke regels over afgesproken: honden met een snuit korter dan de helft van hun schedel mogen niet meer worden gefokt. Voor honden met een snuitlengte van een derde van hun schedel is tijdelijk een uitzondering. “Je ziet ze nog steeds: honden zoals Franse bulldogs die nauwelijks kunnen ademhalen. Sommige mensen vinden het schattig, dat gesnurk van de honden, maar voor de dieren is er niets grappigs aan.”

FAIRDOG Nagtegaal is niet voor het verbieden van dergelijke rassen. Dierenwelzijn staat echter voorop. Hetzelfde geldt voor honden die nu een slechte naam hebben als ‘vechthonden’. Dat geldt bijvoorbeeld voor American Staffords, waarvan er een behoorlijk aantal in asielen zitten. “Dat verschilt overigens per regio. Veel mensen vinden een dergelijke hond mooi. Het zijn prima honden, maar ze hebben wel een goede opvoeding nodig. Ik vind wel dat we moeten bewegen naar het niet meer fokken van honden op bepaalde kenmerken als spier- of bijtkracht. Dat past niet in onze overvolle samenleving. Met het verbieden van honden begeef je je echter op een glijdende schaal: dan schuift de grens van wat gezien wordt als een gevaarlijke hond steeds verder op.” De Dierenbescherming werkt samen met andere organisaties aan een platform met informatie voor nieuwe baasjes, Fairdog. “Daar kunnen ze ook adressen vinden van handelaren, asielen en stichtingen die dierenwelzijn hoog in het vaandel hebben staan.” Meer informatie: www.dierenbescherming.nl.

Naomi Heidinga