Tram 5 blijft tijdens het werk aan het spoor en na het ombouwen daarvan in Amstelveen rijden.
Tram 5 blijft tijdens het werk aan het spoor en na het ombouwen daarvan in Amstelveen rijden. René de Leeuw

Amstelveen neemt afscheid van sneltram 51

1 maart 2019 om 07:30 lokaal

AMSTELVEEN Amstelveen neemt afscheid van sneltram 51. Vanaf 3 maart rijden er geen sneltrams meer in Amstelveen, maar tijdelijke bussen totdat eind 2020 regiotrams gaan rijden over de Beneluxbaan. Daarvoor wordt het spoor grondig omgebouwd. Lijn 5 blijft wel rijden, zij het met onderbrekingen.

De sneltrams van lijn 51 hebben bijna dertig jaar gereden. Op 1 december 1990 maakten zij de eerste ritten tussen Poortwachter en Amsterdam Centraal. Lijn 51 is het resultaat van veel politiek. Oorspronkelijk was het idee een metro naar Amstelveen, maar door het trauma dat Amsterdam opliep met de Nieuwmarktrellen tegen de Oostlijn, was de hoofdstad jarenlang kopschuw om nieuwe metrolijnen aan te leggen. Amstelveen zou het moeten doen met een stadstram. Maar dat vond Amstelveen te min. Als er een railverbinding moest komen, dan toch liever een metro. Uiteindelijk werd gekozen voor twee lijnen: stadstram 5, waarmee je snel de omgeving Leidseplein kon bereiken, en sneltram 51, een kruising van tram en metro naar CS. Tussen Station Zuid en CS ging deze rijden als metro en in Amstelveen als tram.

REGELS Echter, metro's mogen 3 meter breed zijn, maar (snel)trams niet meer dan 2,65 meter. Op metrostations ontstond daardoor bij de sneltrams ruimte tussen perrons en sneltramvloer. Deze werd overbrugd met uitklapbare treden. Deze klapten op station Zuid onderweg naar Amstelveen in en op weg naar CS uit. Een ander verschil tussen metro's en sneltrams is de voeding. Een metro heeft een derde rail, een sneltram een pantograaf die stroom aftapt van bovenleiding, net als bij tram 5. Daarom gingen op station Zuid de pantografen omhoog of omlaag. Een kenmerk van de Amstelveenlijn werden ook de dubbele perrons op het gezamenlijke traject van lijn 5 en 51. Dat is omdat stadstrams een lage instap hebben, en sneltrams, net als metro's, een hoge instap.

START De Amstelveenlijn had een moeilijke start. Het GVB had maar korte tijd uitgetrokken voor testen, met als gevolg veel kinderziektes. De klaptreden bleken een bron van storingen. Door een reeks dodelijke ongelukken kreeg de lijn bovendien een onveilig imago. Die ongevallen gebeurden vooral op kruispunten, maar ook werden mensen aangereden die de sporen overstaken. Door dat laatste met hekken onmogelijk te maken en andere maatregelen, verminderde het aantal ongevallen wel.

Vanaf september 2004 reden de sneltrams door naar Westwijk. De plannen voor de Noord/Zuidlijn zouden de toekomst van de Amstelveenlijn radicaal veranderen. Overwogen is de N/Z-lijn door te laten rijden naar Amstelveen, tot in Westwijk dan wel met een eindhalte aan de Sportlaan, waarbij sneltrams aanvullend zouden gaan pendelen tussen Sportlaan en Westwijk. Mede gezien de kosten werd uiteindelijk besloten de Amstelveenlijn los te knippen van het metronet en de Noord/Zuidlijn te laten eindigen bij Station Zuid. Wie vanuit Amstelveen naar CS wil, dient over te stappen op Station Zuid. Ondanks die overstap ben je met de Noord/Zuidlijn sneller op CS dan via RAI en Amstelstation. Ter verhoging van de veiligheid en een betere doorstroming van auto- en tramverkeer werd gekozen voor ongelijkvloerse kruispunten op de Beneluxbaan. De aanleg daarvan is in volle gang en betekent dat lijn 51 niet in Amstelveen kan blijven rijden. De sneltrams keren ook niet terug, want alle perrons in Amstelveen worden laag.

UITHOORN Zodra eind 2020 de nieuwe trams rijden in Amstelveen, volgt doortrekking naar Uithoorn. Tot eind 2020 vervangt een tijdelijke, hoogfrequente buslijn 55 de sneltrams. Deze bus kronkelt vanaf de Sacharovlaan door Middenhoven en Groenelaan en rijdt vanaf de Oranjebaan zonder stoppen door naar Station-Zuid. Tussenliggende haltes blijven in gebruik voor lijn 5. Wie van Westwijk naar Uilenstede wil, moet op de halte Oranjebaan overstappen op tram 5. Een aanvullende bus 551 rijdt met de ongewone frequentie van éénmaal per 40 minuten tussen Westwijk en Ziekenhuis Amstelland.

De tram van de toekomst heeft al wel een naam, 'Amsteltram', maar nog geen nummer. De sneltrams worden niet afgedankt, maar blijven als lijn 51 rijden vanaf CS via Station Zuid naar de Isolatorweg.

Werkzaamheden aan de tramlijn bij de tijdelijke halte Biesbosch.
De sneltrams van lijn 51 verdwijnen per 3 maart definitief van de Amstelveenlijn.
advertentie
advertentie