Zienderogen naar Moldavië; verslag van een bijzondere missie

OUDERKERK Eerder schreven we in deze krant dat een team van Stichting Zienderogen naar Moldavië was vertrokken voor een charitatieve missie. Inmiddels zijn de opticiens Leo Leenders en zijn vrouw Erna, Jeroen Bos, Suzanne Sprooten en de Ouderkerkse optometrist Eva van 't Schip van Groenhof Optiek weer teruggekeerd. Een verslag van een bijzondere reis: Moldavië, gelegen tussen Roemenië en Oekraïne, telt 3,5 miljoen inwoners en geldt als een van de armste landen in Europa. Dat is reden voor ongeveer 1 miljoen jongere Moldaviërs om hun thuisland te verruilen voor elders en daar geld te verdienen. Samen met de Stichting Max Maakt Mogelijk, dat onder andere hielp met het regelen van vervoer, tolken en accommodaties, onderzocht het team van Zienderogen de veelal oudere inwoners in de regio rond Telenesti op blind- en slechtziendheid om hen van brillen te voorzien.

Aanvankelijk kent de reis een moeilijke start: direct na aankomst wordt het Zienderogen-team er bij de douane uitgepikt en blijkt het onmogelijk om met de meegenomen monturen en onderzoekspullen het land te betreden. Maar, na een aantal spannende uren en dankzij hulp van de in allerijl gearriveerde tolken en contact met de staatssecretaris van het gebied, kan de reis worden vervolgd. Opluchting!

EERSTE DAG Vanaf de hoofdstad Chisnau is het anderhalf uur rijden naar Telenesti waar het kamp in de bibliotheek wordt ingericht. Dan breekt de eerste dag aan. Spannend, maar door ervaren Zienderogen teamleden zoals Erna en Leo, die al voor de 19 e (!) keer mee zijn, raakt het team al snel op elkaar ingespeeld en wordt er soepel gewisseld tussen de verschillende werktaken. Gelukkig maar, want al gauw arriveert een grote bus gevuld met dorpsgenoten van tolk Sabina, die allemaal onderzocht moeten worden. Uiteindelijk controleert het team ruim 150 mensen, waarvan een groot deel direct wordt verblijd met een kant en klare leesbril. Een aantal anderen moet nog even wachten op hun exemplaar; dat zal immers speciaal voor hen op maat worden gemaakt in Nederland.

Ondertussen is voor de oogarts een lijst gemaakt van de mensen met staar. Het is een sociaal werker uit de regio die de pre-selectie heeft gedaan van de te onderzoeken mensen. Opvallend is dat het vooral om gepensioneerde ouderen gaat (veelal vrouwen met kleurrijke hoofddoeken en jurken) die op het land hebben gewerkt. Vaak lijken ze trouwens ouder dan ze in werkelijkheid zijn. Het is van belang om te beseffen dat de pensioenen in Moldavië nauwelijks toereikend zijn voor de eerste levensbehoeften, laat staan de aanschaf van een bril. Veel ouderen hebben dan ook geen (lees)bril en zijn daarom maar wát blij met de lees- en bifocale brillen die Zienderogen ter plekke voor ze verzorgt; er wordt gelachen, omhelst en geknuffeld als blijk van dankbaarheid. Bijzondere en dierbare momenten!

JAN SLAGTER Op de derde ochtend arriveert programmamaker Jan Slagter met zijn crew voor de televisieopnames van Max Maakt Mogelijk. Leo wordt geïnterviewd en ondertussen werkt de rest van het Zienderogen-team door, al is het een tikkeltje rommelig met alle camera's in de buurt. De opnames zullen in de herfst worden uitgezonden. Dan volgt een vrije dag.'s Ochtends wordt een ondergrondse klooster uit de 15e eeuw bezocht en na de lunch worden de ballen die voetbalvereniging sv Ouderkerk belangeloos ter beschikking heeft gesteld aangeboden aan een jeugdvoetbalteam van Tirsitei. Dan blijkt dat de trainer van het team eveneens de burgemeester van het dorp is. Net als de jeugd staat hij klaar in tenue. Daarna neemt de trainer/burgemeester het Zienderogen-team mee naar het dorp om twee huizen te bezoeken. Zo wordt duidelijk hoe de mensen hier leven. In het eerste huis woont een gezin van zeven personen. Het is sober en ontbeert moderne gemakken zoals douche, wc en verwarming – al wordt daar wel aan gewerkt; iedere keer als er geld is wordt er een stukje opgeknapt. In de kelder wordt de voorraad ingemaakte groente en fruit en de wijn bewaard en om het huis is een moestuin waar ook varkens en eenden rondlopen.

Lees ook: Zienderogen naar Moldavië.

FACILITEITEN Overigens is het op het platteland heel gebruikelijk dat er geen wc en water in huis is; wc's zijn doorgaans buiten, in houten huisjes, en water wordt gehaald uit een nabijgelegen waterput. Een van de projecten van Max Maakt Mogelijk in dit gebied is het aanleggen van wc's en water in de woningen van ouderen. Met name in de koude wintermaanden maakt dat een enorm verschil. Nu hoeven de mensen op leeftijd niet meer naar buiten om water te halen.

De laatste dag in Telenesti breekt aan en het is een enorme drukte. Vandaag is ook de oogarts aanwezig. Hij houdt zich bezig met alle patiënten die de afgelopen week met onder andere staar zijn gediagnosticeerd en maakt een selectie van de mensen die met spoed geholpen moeten worden. De stichting Max Maakt Mogelijk zal deze operaties financieel ondersteunen.

In het totaal hebben we dan 1213 oogmetingen uitgevoerd, 697 kant en klare brillen geleverd en zullen er nog 267 brillen op recept volgen. Dan wordt de terugreis ingezet, maar helemaal afgerond is de missie nog niet: in Nederland worden eerst nog de resterende brillen op recept gemaakt bij Robert Bos Opticiens Epe, Peter Kuiper Optiek Harlingen en Groenhof Optiek te Amstelveen. Om in juli terug naar Moldavië te brengen.