Waarom is de een gevoeliger voor een verslaving dan de ander?

Waar komt het toch door dat sommige mensen veel gevoeliger zijn voor een verslaving? Heel vaak zien we dat verslaafden telkens weer op een ander middel terugvallen. Als ze eindelijk zijn afgekickt van de alcohol, beginnen ze met roken of gaan ze overmatig eten of bewegen. Ze duiken van de ene verslaving in de andere. En dat terwijl er ook gelegenheidsrokers en drinkers zijn. Of mensen die periodes heel veel kunnen gebruiken en vervolgens in één keer kunnen stoppen. Waarom zit verslavingszorg Amsterdam vol met mensen die allemaal nooit dachten hier te hoeven komen? Wat maakt hun anders dan de ‘rest’? 

Wat maakt dan dat de één verslaafd raakt en de ander met gemak op eigen kracht kan stoppen? Dit is iets waar wetenschappers al jaren het hoofd over buigen. Er zijn wel indicatoren gevonden, maar een duidelijk antwoord kan er nog niet gegeven worden. In dit artikel behandelen we de meest recente bevindingen. 

Genetisch bepaald
Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat er een duidelijk verband bestaat tussen genetische factoren en de verslavingsgevoeligheid van mensen. Bij veel verslaafden zijn er bijvoorbeeld ook andere mensen in de familie die verslaafd zijn (geweest). Opvallend is dat het hierbij niet uitmaakt welke verslaving het was. Zo kan bij een familie waar gokverslaving voorkomt ook weer alcoholproblematiek ontstaan. Dan moeten we ook nog rekening houden met persoonlijke kenmerken. Iemand die een erg impulsief karakter heeft, zal bijvoorbeeld sneller verslaafd raken dan iemand die meer nadenkt over de dingen die hij doet.

Traumatische gebeurtenissen
Een verslaving hoeft niet altijd een oorzaak te hebben. Soms is het een kwestie van genen en karakter. Toch zien we vaak in verslavingsinstellingen dat de meeste mensen ook wel een verhaal te vertellen hebben. Denk bijvoorbeeld aan traumatische gebeurtenissen. Zo zijn mensen die ooit mishandeld zijn of te maken hebben gehad met seksueel misbruik gevoeliger voor het ontwikkelen van een verslaving. Vaak gebruiken ze dergelijke middelen als copingmechanisme om hun gevoelens te verwerken.

Omdat er vaak sprake is van een achterliggende oorzaak, is het wel belangrijk dat deze ook behandeld wordt. Een verslavingskliniek zal dan ook bijna altijd teruggaan naar het verleden om te achterhalen of er een mogelijke oorzaak is. Dat is niet gemakkelijk, maar wel nodig om mogelijke triggers aan te pakken. Bij Trubendorffer geloven ze heel erg sterk in deze aanpak. De kans op terugval kan mogelijk verkleind worden als er aan het achterliggende probleem gewerkt wordt.

Omgevingsfactoren
Daarnaast speelt ook de omgeving een belangrijke rol. Wanneer men is opgegroeid in een milieu waar veel alcohol en drugs werd gebruikt, dan is de kans ook groot dat zij zelf zullen gaan gebruiken. Het is voor hen normaal geworden om te gebruiken. Bovendien kunnen ze vaak heel gemakkelijk aan middelen komen. Ze weten waar ze moeten zijn en hoe ze dit moeten doen. Kinderen die dus op vroege leeftijd in aanraking komen met alcohol en drugs zijn sneller geneigd om dit zelf ook op latere leeftijd te gebruiken.