Op de rouwkaart van Fien staat één van de schepen waar hij op  gewerkt heeft.
Op de rouwkaart van Fien staat één van de schepen waar hij op gewerkt heeft. Suzanne Heikoop

Mijn benen werden onder me weggeslagen

20 mei 2022 om 09:34 Het laatste afscheid

Je hebt een fijn leven met je beste maatje, maar opeens valt er een zware, donkere deken van rouw en gemis overheen. Liny de Jager (64) verloor op 22 november haar man Fien (68) na complicaties van een operatie. ,,Hij ging er altijd vanuit dat hij honderd zou worden.”

Liny leerde Fien kennen toen ze net achttien was. ,,Ik zag hem op Koninginnedag 1975 en was meteen smoorverliefd. Hij had een baardje en lang, roodbruin haar en deed zijn eigen ding. Dat was ontzettend aantrekkelijk. Na een half jaar verkering verloofden we ons, een jaar later waren we getrouwd. In 1979 kregen we een zoon, onze dochter kwam in 1981 en de jongste zoon volgde in 1984. Fien was altijd bezig, scheepsbouw was zijn tweede grote liefde. Voor zijn werk hebben we daarom ook op Curaçao en in Roemenië gewoond. Toen hij in 2020 bij een project in Engeland betrokken was, kreeg hij last van zijn keel. Door het coronavirus moest hij echter nog een tijd in Engeland blijven en toen hij in september 2020 terugkeerde, kreeg hij moeite met slikken. Een aantal jaren ervoor had Fien darmkanker gehad, dus we waren er niet gerust op. Maandag belden we met de oncoloog en dinsdag wisten we dat hij slokdarm- en maagkanker had. Er volgde chemotherapie en bestraling. Even leek het goed te gaan, de kanker leek weg. Dat was echter van korte duur, een zware operatie was onvermijdelijk.”

Fien ging er altijd vanuit dat hij honderd zou worden

Er volgde een buismaagoperatie, hierbij wordt een deel van de slokdarm verwijderd en vervangen door een verlengd stuk maag. ,,De dag voor de ingreep ging Fien naar de damvereniging, hij werkte aan de campagne voor de plaatselijke verkiezingen en ook op zijn werk liepen nog verschillende projecten. Hij reed vrolijk naar het Erasmus MC. Fien ging er altijd vanuit dat hij honderd zou worden. De operatie duurde 8,5 uur en hij kwam de dagen erna goed door. Toen hij iets mocht drinken, bleek er echter een lekkage te zitten. Een longontsteking was het gevolg, daar kwam een bacterie bij. Hij moest door de scan en naar de IC, maar omdat zijn maagklep was verwijderd en waardoor platliggen gevaarlijk zou zijn, werd hij eerst geïntubeerd. We namen voor die ingreep afscheid van hem, niet wetend dat hij niet meer bij zou komen.”

Op de CT-scan bleek de situatie veel slechter dan gedacht. Fien werd in slaap gehouden en verslechterde; zijn nieren en lever stopten en er zat vocht in zijn hartzakje. ,,Ik leefde vier weken tussen hoop en vrees. De verpleging en zorg was fantastisch en ze hebben echt voor hem gevochten, maar het mocht niet baten. Op 22 november werden we als gezin bij elkaar geroepen. De behandeling werd gestopt en we moesten afscheid nemen. ‘Kunnen we beginnen, mevrouw?’, werd er aan mij gevraagd. Dat was zo heftig. Ik kreeg het gevoel alsof ik zelf de stekker er daarmee uittrok. Binnen een uur was Fien overleden. En dan moet je naar huis. Alleen.”

Fien werd ook naar huis gebracht en verzorgd. ,,Daar hebben mijn dochter, schoondochter en ikzelf bij geholpen, met aanwijzingen van de uitvaartverzorger. Dat was fijn. Hij werd in de woonkamer opgebaard en de dagen voor de uitvaart kwamen familie en vrienden afscheid nemen. ’s Avonds, als ik weer alleen was, zat ik vaak bij hem. Dan kon ik nog dingen zeggen en uitspreken, dat was gewoon goed.” Het sluiten van de kist hebben we als gezin gedaan. ,,De kinderen deden de kist in de auto en veel buren stonden langs de route richting het uitvaartcentrum. Er mochten vijftig mensen bij de uitvaart zijn, dus de gastenlijst was beperkt. Dank zij de livestream werd er vanuit meerdere landen meegekeken. Fien was geliefd. Hij was sociaal voelend, hij hielp waar hij kon. Rond de uitvaart werden er ruim tweehonderd kaarten bezorgd en van alle kanten meegeleefd. Dat was mooi en overweldigend.”

Ik bleef op de automatische piloot doorgaan, maar dat hield geen stand

De periode na de uitvaart leefde Liny in een roes. ,,Het eerste wat ik deed was het verkopen van de auto. We gingen er alleen maar mee naar het ziekenhuis en Fien zat dan op de terugweg te doezelen van de behandeling. Ik associeerde dat ding met pijn ellende, dus weg ermee. Ik bleef op de automatische piloot doorgaan, maar dat hield geen stand. Op nieuwjaarsdag besefte ik me echt dat hij niet meer terugkwam. Mijn benen werden onder me weggeslagen. Ik kon niet meer en was volledig opgebrand. Rond die tijd vroegen mensen of het weer wat beter met me ging, maar op dat moment ging het alleen maar slechter. Dan komt er nog zo’n brief binnen waarin staat dat je huwelijk is ontbonden door overlijden. Nou, ik ben voor mijn gevoel nog steeds getrouwd. Omdat er zoveel liefde was in ons huwelijk, is er nu ook heel veel rouw. Enerzijds is dat enorm zwaar, maar anderzijds ben ik blij dat ik die liefde heb gekend.”

Liny heeft slechte en wat betere dagen. ,,Rouwen is zwaar. Ik zit maar alleen te zijn in een groot huis. Vergeten word ik echter absoluut niet, ik krijg veel bezoek. Ik heb daarom met mezelf afgesproken dat ik ‘s morgens mijn zegeningen moet tellen, want dat zijn er enorm veel, maar er zijn toch dagen dat ik liever mijn bed niet uitkom. Dan vraag ik me af wat Fien zou zeggen, als hij me zo zag. Hij zou me een schop onder m’n achterste geven en zeggen dat ik me niet mee moet laten slepen. Toch is ‘doorgaan’ moeilijk en daar voel ik me dan weer schuldig over. Ik kan me nergens op concentreren en heb zelden ergens zin in. Het boek Helpen bij verlies en verdriet van Manu Keirse gaf me inzichten. Ik mág rouwen, ik mág me zo voelen. Het is zelfs nodig, anders komt het later als een boemerang terug. Ik herkende heel veel in het boek en dat gaf troost. Ik moet mezelf de tijd geven en mag ook gewoon een dag hebben waarop ik de bel uitzet en de rolluiken dichtdoe. Een jaar rouw was vroeger normaal, maar dat is het nu niet meer. Rouw is niet van deze tijd en wat dat aangaat zijn we qua maatschappij echt armer geworden. Ik heb besloten om er de tijd voor te nemen. Ik mag me zo voelen, ik moet me zelfs zo voelen, want dat hoort bij het proces. Het gemis is er en gaat nooit meer weg, het kan alleen minder heftig worden. Fien de Jager wordt zeker gemist. Niet alleen door zijn naasten, maar door zovelen.”

De tekst van de rouwkaart luidde: ‘Als een schip verdwijnt achter de horizon, is hij niet weg, we zien hem alleen niet meer.’

advertentie
advertentie